ارزیابی مصدوم

فرد مصدوم یا بیمار را انتقال ندهید مگر زمانی که حادثه و مصدوم را ارزیابی کرده وکمکهای اولیه را انجام داده باشید.تنها مورد استثنا این حالت زمانی است که مصدوم در صحنه در معرض خطرات حادی باشد و شرایط منطقه بسیار نا امن بوده و امکان دسترسی به خدمات اورژانس پزشکی در زمانی کوتاه میسر باشد.امداد گر در تمام مراحل انجام ارزیابی مصدوم باید کاملا" دقت داشته باشد که به هیچ عنوان مصدوم رابیشتر از حدی که لازم است جابجا نکند و از هر گونه انتقال غیر ضروری و یا جابجا کردن نا درست باید اجتناب شود زیرا ممکن است که شکستگیهای غیر واضح و یا صدمات نخاعی تشدید شود.

قبل از ارزیابی مصدوم امداد گر باید به سه نکته زیر توجه نماید:

۱ـگفته های شاهدان در مورد نحوه وقوع سانحه

۲ـمشاهده وضعیت مصدوم

۳ـگفته های مصدوم

انجام ارزیابی پیش از کمکهای اولیه ضروری است زیرا بدون تشخیص نمی توان به درمان پرداخت و تشخیص غلط نیز اقدامات نا مناسب را به همراه دارد.اما شناخت اینکه در صحنه چه اقدامی صحیح و جه اقدامی نادرست است مستلزم گذرانیدن دوره های اموزشی خاص امداد گر و کسب تجربه می باشد.

نکته:

قبل از  اغاز ارزیابی مصدوم باید به نکات زیر دقت نمود:

• ابتدا باید خود را به عنوان امداد گر دوره دیده معرفی کرده سپس جهت ارزیابی مصدومین هوشیار از او برای انجام کمکهای اولیه کسب اجازه نمایید.
• جهت ارزیابی مصدومین هوشیاری که مانع از انجام کمک های اولیه ضروری می شوند باید ضمن تشریح مشکلات و پیامد های عارضه اقدام به جلب رضایت از بستگان یا اطرافیان او نمود و در کنار مصدوم ماند.
• در هر صورت قبل از ارزیابی مصدوم هوشیار بدست اوردن اعتماد و اطمینان مصدوم یا بستگان او لازم است.
• برای ارزیابی مصدومین بیهوش اتلاف وقت جهت کسب اجازه یا رضایت ضروری نیست.
• هدف از ارزیابی مشخص کردن مشکلات مصدوم و تعیین مشکلاتی است که نیازمند ارائه کمکهای اولیه می باشد.
• یکی دیگر از اهداف ارزیابی مصدوم گرفتن اطلاعاتی در رابطه با مصدوم می باشد که ممکن است بعدا" مورد استفاده سرویسهای پزشکی و اورژانس قرار گیرد.
• اضطراب و دستپاچگی دشمن ارزیابی صحیح بوده و با افزایش مهارتها می توانید کارایی خود را افزایش دهید.

ارزیابی مصدوم یا بیماری که از نظر مسائل پزشکی داخلی مشکل دارد به دو قسمت تقسیم می شود:

                                              ۱ـ ارزیابی اولیه

                               ۲ـ ارزیابی ثانویه

ارزیابی اولیه:

الف :ایجاد راه هوایی باز                  A=Airway

ب   :بر قراری تنفس                    B=Breathing

ج    :جریان خون مناسب            C=Circulation

د     :درمان خونریزی               H=hemorrhage

ارزیابی اولیه اولین قدم بر خورذ با یک مصدوم نجات یافته به شمار می اید و هدف از ان کشف و تصحیح عوامل تهدید کننده حیات می باشد. از این اقدامات یافته های مهمی حاصل می شود اما نباید بیش از چند ثانیه وقت بگیرد.

عوامل تهدید کننده حیات:

به عوملی می گویند که در عرض چند لحظه زندگی فرد با مخاطرات اساسی روبرو کرده و در صورت عدم اصلاح بلافاصله به مرگ می انجامد مانند بسته شدن راه هوایی. پارگی شریانهای بزرگ. برق گرفتگی. ایست ضربان قلب و.....

                                                      ایجاد راه هوایی باز

پرسش: ایا راه هوایی باز است؟

اگر مصدوم صحبت می کند و یا اگاهی دارد راه هوایی او باز است.اگر راه هوایی او باز نبود اقدام به باز کردن راه هوایی می کنیم.

                                                        بر قراری تنفس

پرسش: ایا مصدوم نفس می کشد؟

مصدوم های هوشیار و اگاه تنفس دارند اگر چه ممکن استاین تنفس همراه با سختی و صداهای تنفسی غیر معمول باشد. اگر مصدوم هوشیار نبود راه هوایی را باز کنید و با دقت بن قفسه او نگاه کنید صدای تنفس او را بشنوید و بیرون امدن هوا را از دهان و بینی مصدوم احساس کنید.                                                                                                                                   در صورتی که مصدوم تنفس نداشت دادن تنفس مصنوعی را اغاز نمایید.

                                                     جریان خون مناسب

پرسش:ایا قلب مصدوم طپش دارد؟

با لمس ضربان قلب در کنار گردن(نبض کاروتید) از وجود ضربان قلب اطمینن حاصل کنید. در صورتی که قلب مصدوم ضربان نداشت انجام ماساژ قلبی را اغاز نمایید.

                                                        درمان خونریزی

پرسش: ایا مصدوم خونریزی شدید دارد؟

مصدوم را از نظر خونریزی بررشی کنید.اگر نمی توانستید لباسهای مصدوم را از بدنش خارج نمایید به عنوان نشانه خ.نریزی لباس اغشته به خون را کنترل کنید.

یک ارزیابی اولیه کامل داشته باشید و کلیه تهدید کننده حیات را بررسی کنید.

ارزیابی ثانویه:

انجام یک ارزیابی منظم و جامع از کل بدن مصدوم را همراه با گرفتن شرح حال ارزیابی ثانویه گویند. نشانه(sympton)همان گفته هایی است که مصدوم درباره بیماری خود بیان می کند.(بعنوان مثال: حالت تهوع. درد پشت. عدم وجود لامسه در انتها ها).

علامت(sign) همان یافته هایی است که امداد گر در طی معاینه از مصدوم در می یابد.( به عنوان مثال: چهره رنگ پریده . نداشتن تنفس یا پئست سرد).

ارزیابی ثانویه جهت پیدا کردن عواملی که به عنوان تهدید کننده فوری حیات مطرح نمی باشند ولی ممکن است در صورت عدم رسیدگی به انها تبدیل گردند انجام می شود.( ۳ م )

• م صاحبه و گرفتن شرح حال
• م عاینه علائم حیاتی
• م عاینه بالینی کامل ( از فرق سر تا نوک پا )

  مصاحبه و گرفتن شرح حال:

    ابتدا خود را به عنوان امداد گر دوره دیده به مصدوم و اطرافیان معرفی کنید و اعتماد مصدوم را برای انجام معاینه به دست اورید. شرح حال معمولا" با پرسش در مورد مشخصات مصدوم (نام ونام خانوادگی سن  جنس ادرس) شروع کنید.چون قبل از ارائه کمکهای اولیه رضایت اطرافیان مصدوم نیز مطرح می باشد به همین دلیل نام و نام خانوادگی شاهدان حادثه را منظور نمایید سپس شکایت اصلی مصدوم هوشیار را سوال کنید. بدین منظور می توان از سوالات باز مانند: چه شده؟ یا مشکل شما چیست؟ استفاده نمایید.پس از پرسش به مصدوم وقت بدهید تا در این مورد صحبت کند و صحبت او را قطع نکنید مگر اینکه از مسیر مورد بحث خارج شود. بیشترین شکایات اصلی درد یا اختلال کارکرد اعضاء می باشد .

  در مورد مصدومین بیهوش تنفس و ضربان قلب را تحت نظر بگیرید و در صورتی که لازم است تنفس مصنوعی و یا احیاء قلبی ریوی را اغاز نمایید.

  بعد از پیدا کردن شکایت اصلی ـ اگر زمان اجازه دهد ـ دو روش به شما کمک می کند که مشکل مصدوم را مشخص کنید:

۱ـ گرفتن یک شرح حال به روش S-A-M-P-L-E

۲ـدر صورتی که درد از شکایات اصلی باشد به کار بردن روش P-A-I-N به عنوان راهی برای شرح دادن درد مصدوم.

(واژه SAMPLE به معنای نمونه و PAIN  به معنای درد می باشد.)

   روش گرفتن شرح حال به روش SAMPLE:

نشانه های بیمار                                                             SYMPTOMS

حساسیت ها و الرژی ها                                                      ALLRGIES

داروهای مصرف شده                                                    MEDICATIONS

بیماری های قبلی بیمار                                PREEXISTING ILLNESSES

اخرین غذای خورده شده                                                  LAST FOOD

حوادثی که قبل از جراحت روی داده اند       EVENTS PRIOR TO THE INJUR   

   گرفتن شرح حال از بیماران دارای درد به روش PAIN:

مدت زمان درد                                                       PERIOD OF PAIN

مکان درد                                                                              AREA

شدت درد                                                                     INTENSITY

از بین رفتن درد ( چه چیزی درد را متوقف کرده؟)                       NULLIFY

لازم به یاد اوری است که این تنها برای بیمارانی است که درد دارند و به صورت اضافی به انجام می رسد.

در اینجا لازم می دانم از دوستانی که در بحث های قبلی با ارائه نظرات خویش مرا  راهنمایی نمودند  کمال تشکر را داشته و ارزوی سلامتی برایتان دارم.

به امید روزی که با امادگی امدادی از خسارات ناشی از حوادث بکاهیم. موفق باشید.