توفان شن عبارت است از صعود پرقدرت شن و ذرات گرد و غبار در اثر بادهای سخت و توفانی که به سمت ارتفاعات به حرکت درمیآید. توفانهای شن اغلب در مناطقی از کویر که فاقد پوشش گیاهی هستند و یا بخاطر استفاده بی رویه , زمین پوشش گیاهی خود را از دست داده است روی می دهند . زمین عاری از گیاه و وزش بادهای با سرعت زیاد مهمترین عوامل تشکیل این نوع توفانها هستند . بهره برداری بی رویه بمنظور تامین سوخت، وقوع خشکسالی های پیاپی و نیز کاهش سطح سفره آبهای زیرزمینی منجر به گسترش بیابانها و حرکت ماسه های روان می گردد . توفان شن، پدیده‌ای طبیعی و اقلیمی است که در مناطق خشک و نیمه خشک امری بسیار رایج است. این توفان بیشتر زمانی که جبهه هوای ناگهانی درحال عبور است یا زمانی که نیروی باد از میزان آستانه خود بیشتر می‌شود شن و گرد و خاک را در سطح خشک به هوا بلند می‌کند. ذرات گرد و خاک با حرکت و تعلیق خود باعث فرسایش و ساییدگی تدریجی زمین و خاک از محلی شده و در محلی دیگر ته نشین می‌شوند.
اقدامات قبل از وقوع توفان شن
هنگام وزش شدید باد از رفتن به نواحی کویری و صحرا خودداری کنید.
قبل از رفتن به مناطقی که خطر توفان شن دارد از وضعیت آب و هوا باخبر شوید.
اقدامات حین وقوع توفان شن
خونسردی خود را حفظ کنید.
اگر دچار توفان شن شدید و در جهت وزش باد قرارنگیرید.
تا اتمام توفان پشت گیاهان، بوته‌ها یا صخره‌ها پناه بگیرید.
چشم‌ها، سر و صورت و دهان خود را بطور کامل بپوشانید، این ذرات می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی به چشم‌ها وارد نماید.
مراقب باشید چرا که ذرات گرد و غبار به ریه‌ها و سیستم تنفسی انسان‌ها و حیوانات صدمات جدی وارد می‌آورد.
اغلب، توفانهای شن بیش از چند دقیقه طول نمی‌کشند ولی همین چند دقیقه می‌تواند، خسارات و صدمات فراوانی به بار آورد.
اگر در حال رانندگی هستید
سعی کنید در صورت امکان از رانندگی در توفان شن خودداری کنید.
به علت کم شدن زیاد شعاع دید با احتیاط کامل برانید.
داخل خودرو بمانید و بیرون از آن نروید.
سر خودروی خود را در جهت وزش باد قرار داده و آن را خاموش کنید.
گهگاه خودروی خود را روشن کرده و مسافتی کوتاه را به سمت جلو برانید.
درصورت انباشته شدن شن‌ها روی خودرو، هر از گاهی از آن پیاده شده در حالیکه سر و صورت خود را کاملاً پوشانده‌اید، شن و ماسه‌ها را کنار بزنید.
منبع : www.helal-uast.ac.ir
