گزارش اکسپدیشن غارنوردی «سم»

                 راست به چپ:خانم خاندانی(کرمان) / خانم عدالتیان بهمراه همسرشان سعید هاشمی نژاد (مشهد) / آبتین

در تاریخ 31 مرداد الی 5 شهریور،  در یک اکسپدیشن غارنوردی با حضور 14 نفر از شهرهای تهران، قزوین، مشهد، نیشابور، سنندج، گرگان، همدان، کرمان و کشور لهستان، به سرپرستی علیرضا بلاغی در غار سم حضور داشتم که گزارش آن توسط آقای بلاغی ارائه می گردد...

تاریخ: 31 مرداد - 5 شهریور 1390

گزارش: علیرضا بلاغی
تعداد: 14 نفر
شهرهای شرکت کننده: تهران، قزوین، مشهد، نیشابور، سنندج، گرگان، همدان، کرمان و کشور لهستان
هدف: اکتشاف و نقشه برداری مسیرهای جدید سیستم غار سم

«سم» نام غاری است در استان گلستان که مسیر دسترسی آن از روستای نام نیک از توابع استان سمنان می باشد و در حال حاضر دومین غار عمیق کشور است و تا عمق 405 متری اکتشاف و نقشه برداری شده است.

پیشینه اکتشاف این غار به گذشته بر می گردد و پیمایش هایی نیز در آن انجام شده است اما همانطور که در همه کشورهای صاحب سبک در غارنوردی مرسوم است، غاری کشف نشده مگر نقشه آن تهیه گردد و از سوی دیگر پیمایش های قبلی منطبق بر اصول تک طناب نبوده و به شدت خطرناک بوده است.

در پی هماهنگی های به عمل آمده در سال قبل (1389) تیمی متشکل از نفراتی از باشگاه آفاق گرگان، فدراسیون کوهنوردی و شرکت کوه ویسی به سرپرستی وحید مصدری و با حمایت مالی شرکت کوه ویسی اقدام به اکتشاف، نقشه برداری و رول کوبی غار مذکور نمودند.

در ادامه در سال جاری نیز تیمی از باشگاه آفاق گرگان و فدراسیون کوهنوردی به جهت ادامه کار برنامه ای را در این غار ترتیب دادند.

اما با توجه به وسعت غار مذکور و وجود محل های بررسی نشده برنامه ای دیگر را در سال جاری ترتیب دادیم تا چند روزی در این غار به فعالیت بپردازیم. سفر دوست خوبم مارچین کوبارک را که از غارنوردان جوان و پر تجربه لهستانی است به فال نیک گرفته و طی چندین تماس هماهنگی های لازم با نفرات ایرانی نیز انجام پذیرفت.

تاریخ برنامه بسیار نزدیک برنامه ای بود که انجمن غارنوردان برای پیمایش در نظر گرفته بود. تماس هایی به طور غیر مستقیم با آقای نظام دوست برقرار شد تا چنانچه تمایل دارند با تغییری جزئی در برنامه انجمن از شرایط مثبت این برنامه بهره مند شوند که متاسفانه امکان پذیر نبود.

در نهایت برنامه برای تاریخ 31 مرداد لغایت 4 شهریور بسته شد. البته تمامی نفرات مطلع بودند که در صورت نیاز امکان بیشتر شدن روزهای برنامه تا 2-3 روز وجود دارد.

تیم نهایی به شرح زیر در منطقه حضور داشتند و به فعالیت پرداختند:

1- نیما اسکندری از همدان 2- میدیا هاشمی از سنندج 3- هیوا احمدی از سنندج 4- علیرضا بلاغی از قزوین
5- مارچین کوبارک از لهستان 6- سعید هاشمی نژاد از مشهد 7- سارا عدالتیان از مشهد  8- آبتین از نیشابور
9- مرجان خاندانی از کرمان 10- آرش نقافی از تهران 11- مسلم آمارلو از گرگان 12- محمد رضا لطفی از گرگان
13- مهدی فروهر از گرگان 14 - سعید کفشگیری از گرگان

تیم میهمان که فقط در طناب ریزی تا چاه 3 حضور داشتند و منطقه را زودتر ترک کردند:
محسن گلچین، حمزه غفاری و مصطفی غلامی از گرگان

عکس از مارچین کوبارک

اهدافی که در این برنامه دنبال می شد به طور کلی به دو دسته قابل تقسیم بندی است: اهداف تیمی و اهداف شخصی.

مهمترین هدف تیمی بررسی محل های جدید در غار و اکتشاف مسیر های جدید بود در حالی که بعضی نفرات اهداف شخصی همچون عکاسی، تمرین، آموختن نکات جدید و پیمایش تا انتهای غار را در سر می پروراندند.

نوع سرپرستی برنامه نه فرد محور، که کاملا از نوع دخیل کردن همه نفرات در تصمیم گیری ها بود. این روش نه تنها باعث بهبود روحیه تیم گرایی و احساس مسئولیت در تک تک نفرات می شود، بلکه دست یابی به تک تک اهداف تیمی و شخصی را نیز امکان پذیر می سازد.

این برنامه در واقع تمرینی برای مدیریت برنامه توسط همه نفرات بود و تقریبا هیچ موردی به صورت دستوری و الزام آور به نفرات سپرده نمی‌شد بلکه این تک تک نفرات بودند که با همفکری و به دور از تک روی، خودخواهی و زیاده خواهی سعی در رسیدن به همه اهداف داشتند.

نکته قابل توجه این بود که نفرات با توجه به علاقه خویش و اهداف تیم وظیفه تیمی خود را انتخاب و به انجام می رساندند.
در ادامه روزشمار برنامه جهت کسب اطلاع بیشتر تقدیم می گردد.

دسترسی :

دو مسیر برای دسترسی به روستای نام نیک که مبدا حرکت به سمت دهانه غار است وجود دارد.
یکی از شمال کشور که با عبور از شهر گالیکش به نام نیک منتهی می شود و دیگری از نزدیکی شاهرود که از جهت جنوب امتداد مسیر داده و به نام نیک می رسد. لازم به ذکر است هر دو مسیر در یک فایل دیجیتالی از این لینک قابل دانلود است که در صورت نیاز مورد بهره برداری قرار گیرد. این فایل توسط نرم افزار مپ سورس قابل باز شدن بوده و امکان انتقال به جی پی اس را نیز دارد.

پس از رسیدن به روستای نام نیک هم می توان پیاده به سمت دهانه غار رفت و هم می توان از تراکتور بهره گرفت. البته در شرایط بارندگی امکان استفاده از تراکتور نیست.

دوشنبه:

بیشتر نفرات در روستا تجمع کرده و به کمک دو دستگاه تراکتور به سمت دهانه به راه افتادیم. با توجه به تاخیر دوستان خراسانی و خرابی هوا و بارندگی خفیف تصمیم بر این شد در انتظار ایشان باقی نمانیم و دیدار را به دهانه غار موکول کنیم. تیم سه نفره خراسانی (سعید هاشمی نژاد و سارا عدالتیان از مشهد و آبتین از نیشابور) پس از تاخیر دو ساعته راس ساعت 4 بعد از ظهر روز 31 شهریور وارد روستای نام نیک شد اما بدلیل بارندگی و لغزندگی جاده که عبور تراکتور را مشکل می‌ساخت تا روز بعد در روستا اقامت گزیدند.
پس از برقراری کمپ تیم میهمان متشکل از: محسن گلچین، حمزه غفاری و مصطفی غلامی از گرگان با همراهی آقای لطفی شبانه طناب ها را تا سر چاه سوم منتقل نمودند. این اقدام سبب پیش افتادن تیم های بعدی در روز های آتی شد.

عکاس: مارچین کوبارک

عکاس: مارچین کوبارک

عکاس: مارچین کوبارک

 

عکاس: مارچین کوبارک

عکاس: مارچین کوبارک

عکس از سعید هاشمی نژاد

سه شنبه:

تیم خراسانی به کمپ تیم اصلی در مجاورت غار پیوست و ساعت 5 بعد از ظهر 1 شهریور جهت شروع و ادامه اکتشاف به همراه مرجان خاندانی از کرمان به زیر چاه 3 رفت.

این تیم پس از صعود و ایمن سازی تراورس با کوبیدن 4 بولت هشت میلیمتری به بالا رسیده و بنا به گفته غارنوردان گرگانی که در برنامه اکتشاف پیشین شرکت کرده بودند پس از عبور از یک چاهک و کوبیدن دو بولت 8 و فرود چاهک دوم به معبر تنگی رسیدند که در برنامه اکتشافی دوم فدراسیون به آینده موکول شده بود. پس از کوبش یک رول 8 و نصب یک انحرافی از این دهلیز تنگ عبور شد و پس از فرودی 4 متری به چاهک دیگری حدود 4.5 متر رسید که با نصب کارگاهی طبیعی از آن هم فرود آمده و به ابتدای مسیری بکر و تازه با چاهی 25 متری روبرو شد. پس از کوبش یک رول 8 میلی متری ادامه کار به روز بعد واگذار شد و تیم ساعت 2:30 نیمه شب از غار خارج شد. در همین روز تیم دیگر متشکل از بلاغی، مارچین، نیما اسکندری و میدیا هاشمی به قصد صعود فرعی شرق چاه 12 وارد غار شدیم. لازم به ذکر است پیش از ما تیمی متشکل از آرش نقافی، هیوا احمدی و سعید کفشگیری طناب ریزی تا ابتدای چاه 12 یعنی جایی که ما قرار بود اکتشاف را آغاز کنیم انجام دادند و به سمت بالا بازگشتند طوری که ما تیم را نزدیک چاه های 10 و 11 ملاقات کردیم. در نهایت پس از صعود و پیمایش آن فرعی، به محلی برخورد کردیم که بشکل دودکشی کاملا مستقیم و به ارتفاع حدود 40 متر بود و ادامه پیمایش از پایین غیر منطقی به نظر می رسید. در پایان، نقشه محل های جدید تهیه شده و به بیرون غار بازگشتیم.

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

عکاس: سعید کفشگیری

عکاس: سعید کفشگیری

انتهای چاه 3 /

عکس از سعید هاشمی نژاد

چهارشنبه:

تیم سه نفره (سعید هاشمی نژاد، محمد لطفی و میدیا هاشمی) جهت ادامه مسیر فرعی چاه 3، ساعت 3 بعد از ظهر روز 2 شهریور وارد غار شد. پس از کوبش بولت 8 دوم و نصب انحرافی از چاه فرود آمده و پس از گذر از دهلیزی بسیار تنگ دوباره به چاهی 15 متری ختم شد. پس از فرود دوباره مسیر ادامه یافت تا جایی که با وجود احساس جریان هوا عبور غیر ممکن گشت. در مسیر بازگشت به تیم دو نفره علیرضا بلاغی و مارچین کوباریک (لهستان) برخوردیم که برای کشیدن نقشه این بخش وارد شده بودند. تیم ساعت 2 نیمه شب از غار خارج شد. پس از کشیدن نقشه مشخص شد که این دهلیز تنگ انتهایی در جایی که با علامت سوال نشان داده شد احتمالا به بالای چاه 8 غار متصل می گردد. تیم دیگر شامل نیما اسکندری، مرجان خاندانی، مسلم آمارلو، هیوا احمدی و سعید کفشگیری طناب ریزی تا کف غار و پیمایش کامل را انجام دادند.

من و مارچین هم قسمت های بالای چاه و تراورس موجود در آنجا را بررسی کردیم که دقیقا بالای سر بچه ها در قسمت انتهایی غار بود و کاوش های بیشتری می طلبد.

همچنین فرعی بسیار کوچکی که توسط بنده پیمایش شد و در قسمت زیر چاه 13 قرار داشت و متاسفانه مورد نقشه برداری ما قرار نگرفت و آنجا نیز به کاوش های بیشتر نیاز دارد. البته چند متر اولیه بسیار بسیار تنگ بود که کار کاوش را مشکل می ساخت.

در پایان تیم طناب های اضافی تا بالای چاه 12 را نیز همراه خود به بیرون غار منتقل کردند. من و مارچین تیم را زودتر ترک کرده و مشغول نقشه برداری قسمت هایی شدیم که توسط تیم دیگر در دو روز گذشته اکتشاف شده بود.

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

عکس از مارچین کوبارک

پنجشنبه و جمعه:

من و مارچین به دلیل خستگی روز قبل تصمیم گرفتیم روز را استراحت کنیم. دیگر تیم ها هم کم و بیش به استراحت پرداختند تا آخرین تلاش ها را با انرژی بیشتر ادامه دهیم. تیمی متشکل از آرش نقافی، میدیا هاشمی، مهدی فروهر و لطفی عازم فرعی اکتشاف شده در چاه 3 شدند تا هم کمی عکاسی کنند و هم لوازم فنی را به بیرون منتقل کنند. من و مارچین نیز ساعت 10 شب تلاش خود را آغاز کردیم.
در ابتدا فرود تا سر چاه 12 سپس انجام یک تراورس مشکل به سمت غرب و اکتشاف و نقشه برداری این مسیر که قطعا به قسمت های جدید راه دارد اما به دلیل ساختار به شدت ریزشی باید از جایی دیگر به آن محل دسترسی یافت. آنچه به شدت باعث ناراحتی ما شد این بود که متاسفانه با آنالیز نقشه متوجه بروز مشکلی در گرای یک یا دو ایستگاه شدیم که به همین جهت بهتر است از نقشه این قسمت صرف نظر شود. به هر حال پس از پایان اکتشاف قرار بر جمع آوری طناب ها و لوازم بود. بنا براین مطابق هماهنگی قبلی لوازم رول کوبی و دریل، طناب 100 متری چاه 12 و یک حلقه طناب دیگر را برداشته و به جهت خروج از غار شروع به صعود کردیم. پس از اندکی صعود با تیم سه نفره سعید هاشمی نژاد، سارا و آبتین (سجاد) دیدار کردیم که آنها قرار بود طناب چاههای 11 تا 8 را به بیرون منتقل کنند.

در نهایت با خروج ما از غار، تیم دیگری شامل سعید کفشگیری، مسلم آمارلو و هیوا احمدی نیز دیگر طناب ها و هر آنچه به داخل غار برده شده بود را تخلیه کردند.

در انتها کل تیم ها و لوازم از غار خارج شده بودند ولی با توجه به شرایط نامساعد جوی و بارندگی مداوم باقی روز جمعه را در کمپ ماندیم.

عکاس: سعید کفشگیری

عکاس: سعید کفشگیری
 

شنبه (بازگشت):

این روز صبح با توجه به شرایط قابل تحملی که صبح بود سریعا لوازم جمع آوری شدند و آماده بازگشت شدیم. البته به دلیل بارش های متوالی که همه روزه گریبانگیر تیم بود امکان بالا آمدن تراکتور نبود. بنابراین با هماهنگی با روستاییان مقادیری از بارها توسط قاطر و باقی آنها توسط افراد تیم به روستا منتقل شد.

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

عکاس: آرش نقافی

پاره ای توضیحات:

علیرغم اینکه نفرات شرکت کننده آشنایی چندانی از قبل با هم نداشتند اما در جوی بسیار دوستانه، روحیه همکاری و همدلی را به معنای واقعی به نمایش گذاشتند.

وضعیت جوی منطقه به شدت نامناسب بود و بیشتر شب ها بارانی و در طول روز نیز بارش باران یا هوای مه آلود پدیده قالب بود که در نتیجه امکان گردش سطحی را از تیم گرفت. همچنین بالا نیامدن تراکتور برنامه را یک روز طولانی تر و اندکی پر زحمت تر نمود هر چند که بی شک برنامه را برای همه به یاد ماندنی تر ساخت.

غارنوردی و اکتشاف علمی و نوین غار ها راهی بس طولانی است که در ابتدای آن قرار داریم. بی شک انتشار گزارشات و فعالیت ها تنها راه پیمودن این مسیر با سرعت بیشتر، ایمنی بیشتر و خستگی کمتر خواهد بود.

انجام برنامه های اکتشافی دیگر در قالب اکسپدیشن هایی با حضور نفرات متفاوت، کارا ترین و بهترین راه پیشرفت، تمرین کار گروهی و روحیه جمعی و پرهیز از خود خواهی و تک محوری و پر بار ترین کلاس آموزشی است که لازمه ی کار غارنوردی در کشور است.

عکاس: آرش نقافی

عکاس: سعید هاشمی نژاد

شستشوی وسایل، عکاس: علیرضا بلاغی

گزارش از علیرضا بلاغی – تابستان 1390

(نقشه غار سم تا دو هفته دیگر خدمت علاقمندان ارائه خواهد شد)
 

به غارنوردان حاضر در این برنامه، پیمایش و اکتشافات جدید را صمیمانه تبریک می گوییم و برای کلیه غارنوردان کشورمان آرزوی سلامتی و موفقیت و افتخار روزافزون داریم.

غارهای ایران

منبع: وبلاگ خانم عدالتیان